De Griekse Betty Harlafti wordt naast Thomas Blondelle onze solist bij de vertolking van de Canto General. De klassiek geschoolde mezzo sopraan wordt beschouwd als de Mikis Theodorakis-vertolker van de jongere generatie. Ze heeft nauw samengewerkt met de grootste Griekse componist van de twintigste eeuw. Maar Betty Harlafti heeft meer pijlen op haar boog. Ze kijkt vaker over de muzikale muurtjes en vertolkt naast klassieke werken ook jazz en ‘cross over’ muziek. Ook buiten de muziek deinst Betty niet terug voor andere uitdagingen. Haar Wikipedia pagina vermeldt onder meer dat ze een diploma geologie op zak heeft. Een dame dus die niet voor één gat te vangen is.
Betty Harlafti was zo viendelijk om via mail wat vragen te beantwoorden over haar carrière, over haar samenwerking met Mikis Theodorakis en over het hedendaagse belang van de Canto General.
deCHORALE: Hoe was uw werkrelatie met Mikis Theodorakis?
Betty Harlafti: Ik heb met Mikis Theodorakis samengewerkt sinds 2014, toen hij voor het eerst mijn vertolking van zijn werk hoorde. Sindsdien word ik door de mensen die me toen hoorden en door de media ‘de hedendaagse stem van Mikis Theodorakis van de jongere generatie’ genoemd. Ik vind dat een hele eer. Toen ik optrad in een van zijn concerten met zijn eigen orkest besliste hij dat ik voortaan als solist zou optreden in al zijn concerten tot 2018. Toen vond hij dat we samen een plaat moesten opnemen, wat dan ook is gebeurd.
Uitverkoren worden door Mikis Theodorakis om al zijn concerten te zingen was daarvoor maar één keer gebeurd, namelijk met de legendarische Maria Farantouri. Zij was zijn muze, een van de allergrootste zangeressen van mijn land, en wereldberoemd. Haar vertolkingen van zijn werk zijn tot op heden ongeëvenaard. Je kan je voorstellen wat een eer het was voor me om met hem te mogen werken en te repeteren. Het waren magische momenten, de repetities en de voorbereiding van de opnames voor de symphonische plaat. Met het Grieks Nationaal Radio en Televisie Orkest heb ik zijn allerlaatste liederen gezongen, voor zijn overlijden in 2021.
Mikis Theodorakis is uniek. De waarden van vrijheid, rechtvaardigheid en vrede die hij vertegenwoordigt blijven ook nu nog overeind. Het feit dat uw koor de Canto General heeft uitgekozen bewijst dit. Ik kijk ernaar uit om dat werk met jullie te vertolken.
deCHORALE: Wat trekt u zo aan in de muziek van Mikis Theodorakis?
Betty Harlafti: Het doet al je vezels in je lijf bewegen! Dat is tenminste wat ik voelde toen ik als kind zijn muziek voor het eerst hoorde. En als professionele zangeres zie ik hetzelfde gebeuren bij de mensen die naar zijn muziek luisteren.
deCHORALE: Is het typisch Griekse muziek of is het muziek met een universele waarde?
Betty Harlafti: Zeker en vast universeel. Uiteraard met vele Griekse elementen die Mikis combineerde met Westerse muziek op zijn eigen unieke manier.
deCHORALE: Heeft de Canto General voor de jongere generaties nog betekenis?
Betty Harlafti: Zolang de idealen die in het werk worden aangehaald niet zijn gerealiseerd, uiteraard!
deCHORALE: Sommigen zullen opwerpen dat het misschien iets is uit een andere tijd is, dat het hele concept van de Canto General en beetje gedateerd is.
Betty Harlafti: Lees er dan het libretto van de dichter Pablo Neruda maar eens op na. Hij beschrijft het constante gevecht van de volkeren, van de hele mensheid eigenlijk, tegen verdrukking. Worden de mensenrechten overal nageleefd, in elke samenleving, in familieverband, door de godsdiensten? Ik dacht van niet. Er is nog wel wat weg af te leggen. Neruda heeft dat willen uitdrukken door symbolen uit de natuur te gebruiken en dat maakt zijn werk tijdloos.
De muziek die Mikis Theodorakis er overheen zette combineert muzikale elementen en traditionele ritmes van zowel Griekenland en Chili. Zoals Mikis zelf zei verenigt hij op die manier twee landen. Mensen verenigen en wereldvrede, daar vocht Mikis Theodorakis zijn hele leven voor. Dat is nog lang niet gerealiseerd.
deCHORALE: U bent een zangeres met een heel brede muzikale interesse. Welk genre geniet uw voorkeur?
Betty Harlafti: Dat is nu werkelijk een heel moeilijke vraag om te beantwoorden. Elk muzikaal genre draagt zijn eigen schoonheid in zich. Volgens mij is schoonheid het doel in elk musicaal genre, zoals in kunst in het algemeen trouwens. Het zal u niet verbazen dat ik de traditionele Griekse muziek en ‘rebetiko’muziek (Griekse folkmuziek uit de vroege twintigste eeuw -nvdr) uitzonderlijk mooi vind, naast natuurlijk klassieke muziek. De hedendaagse vertaling van wereldmuziek, die ook wel ‘ethnische’ muziek wordt genoemd, vind ik ook buitengewoon mooi. Ik hou ook van rock muziek. En van de hedendaags componisten geniet Andrew Lloyd Webber mijn absolute voorkeur.
Maar het zal u nier verbazen dat de muziek van Mikis Theodorakis altijd een speciale plaats in mijn leven zal behouden..
